Tərlan Lətifov 
Karantin — xəstəliyə yoluxduğu şübhəli bilinən insan və ya heyvanları müəyyən bir ərazidə xəstəliyin yayılmaması üçün saxlanılmasıdır. Sözün kökü italyancadan gəlir. “qırx” (40) mənasını verir.
Aləmlərə rəhmət olaraq göndərilən Həzrət Peyğəmbər on dört əsr bundan öncə yoluxucu xəstəliklər qarşısında almış olduğu bəzi tədbirlər, söyləmiş olduğu Hədislərlə, karantin qaydalarının nə qədər əhəmiyyətli olduğunu göstərmişdir.
Hz. Peyğəmbər bir yerdə vəba xəstəliyinin baş verdiyini eşidənlərə oraya getməmələrini əmr etmiş və əgər bu xəstəlik onların yaşadığı yerlərdə görünərsə, qaçmaq məqsədiylə oranı tərk etməmələrini söyləmişdir.[1] Eyni zamanda , cüzzam xəstələrindən uzaq durulmasını istəyən Allah Rəsulu (Buxari, “Ṭib”, 19), Mədinəyə beyət etmək üçün gəlməkdə olan Sakif qəbiləsi içərisində cüzzamlı bir xəstənin olduğunu eşitdikdə geri qayıtmasını istəmişdir və beyətinin qəbul edildiyini söyləmişdir[2] Hz. Peyğəmbər həmçinin xəstə heyvanların sağlam heyvanlardan ayrı saxlanılmasının vacib olduğunu bildirmişdir[3]. Xilafəti dövründə Suriya bölgəsinə getmək üzərə yola çıxan Hz. Ömərə Bölgədə vəba epidemiyasının olduğu bildirilincə geri döndüş; Və soruşulduqda “Allahın qədərindən mi qaçırsan?” deyənlərə “ Allahın qədərindən yenə Onun qədərinə sığındığını söyləmişdir.[4] Üməyyə xəlifəsi birinci Vəlid, inşa etdirdiyi xəstəxanada cüzzamlıların təcrid edilməsi üçün tədbirlər görmüş və onların baxımı və müalicəsi üçün pul ayırmışdır.[5]
Bunlarla yanaşı Türkiyənin sabiq Diyanət İşlərin Başqanı Professor Mehmet Görməz Qatıldığı bir televizor proqramında Hz. Peyğəmbərdən mövzuyla əlaqəli bəzi hədislər nəql etmiş, İslam coğrafiyasında Müsəlman idarəçilərin almış olduğu bəzi tədbirlərdən danışmışdır.
Hz Peyğəmbər buyurur ki “ yolxucu xəstəliyə tutulan bir kimsəni qətiyyən sağlam başqa bir kimsənin yanına soxmayın”
Korona virusdan daha dəhşətli epidemiyalardan biri olan Yustinian vəbası Hz Peyğəmbərin vəfatından təqribən otuz il öncə meydana gəlmişdir. Tarixdə məşhur olan bu ölumcül xəstəlik Həzrəti Ömər vaxtında İslam coğrafiyasını geniş şəkildə əhatə etmişdir. İçərisində Məşhur Səhabələrin də olduğu iyirmi beş min nəfərin olduğu bir ordu bu xəstəlikdən həlak olmuşdur. Hz. Ömərin Vali olara təyin etdiyi Amr bin As bu bölgəyə gəldikdə Vəba xütbəsi vermişdir. xütbəsində “ ey insanlar bu vəba atəşdir. Bu atəşin odunu da sizlərsiniz. Bu atəşi odunsuz buraxacaqsınız. Mümkün qədər dağlara qaçın bir-birinizdən uzaq durum”. Şamda bölgəsində, Amr bin As gəlmədən öncə müsəlmanlar yağış duası kimi toplu şəkildə Vəba duasına çıxmışlar. Amr gəldikdən sonra soruşar ki, bu duaya çıxmazdan əvvəl gündə neçə nəfər ölərdi bu duadan sonra neçə nəfər? Oradakılar da cavab verərlər ki duadan öncə qırx nəfər ölərdi duadan sonra gündə min nəfər. O zaman dərhal bir-birinizdən mümkün mərtəbə uzaq duracaqsınız deyərək insanlar arasındakı sosyal məsafənin əhəmiyyətinə önəm vermişdir.
Mənbə: https://islamansiklopedisi.org.tr/karantina
[1] Buxari, “tib”, 30; Müslim, “Salam”, 92-100
[2] Müslim, “Salam”, 126; İbn Macə, “”Tib”, 44
[3] Müslim, “Salam”, 104-105; Əbu Davud, “Tİb”, 24
[4] Buxari, “Tib”, 30; Müslim, “Salam”, 98-100; Təbəri, IV, 57-58
[5] Taberî, VI, 437; Makrîzî, II, 405