Böyük əksəriyyətin zövqlə tükətdiyi və hazır qidalanmanın olmazsa olmazlarından olan kola, verdiyi damaq dadının yanında zərəri xeyrindən çox olan bir içkildir.
Kola 1886-cı ildə Atlantada doğulan yəhudi əsilli Əczaçı John Pemberton tərəfindən müştərilərin gündəlik sağlamlıq problemlərini aradan qaldırmaq üçün kəşf etdiyi bir sirop olaraq ortaya çıxdı. Pemberton 8 May 1886 cı il evinin arxa bağçasında üç ayaqlı Mangal üzərinə yerləşdirdiyi düyünü, bir çaydanlığa qoyduğu müxtəlif maddələrlə qarışdırdığında əldə etdiyi qarışığı özü də bəyəndikdə bunu satışa çıxarmağı düşündü.
Limon, darçın, koka yarpaqları və bir Braziliya bitkisi olan kola yarpaqlarının qarışığı ilə əldə edilən içki ilk olaraq Jacob Pharmacy adlı əczaxanada 5 sent qarşılığında satışa çıxarıldı. Zamanla başqa apteklər də də bu içki satılmağa başlandı. 1886-cı ilin yaz aylarında pis başı ağrıyan bir müştəri bir əczaxanaya girərək əczaçıdan bir şüşə Coca–cola qarışığı istədi. Əczaçı qarışığı hazırladı lakin tənbəlliyindən dükanın o biri tərəfindəki içmə suyundan istifadə etmək yerinə dərhal əlinin altındakı qazlı sudan istifadə etmişdir. Başı ağrıyan müştəri bu yeni qarışığı içdi və çox bəyəndiyini söylədi və qazlı coca–cola bu şəkildə ortaya çıxdı.
Fosfor turşusu: Gənc qadınlarda osteoporoz xəstəliyi riskini artırmaqdadır. Yəni sümüklərin asan qırılması xəstəliyidir.
Kafein: Kafein istifadəsi sinir, narahatlıq, yuxusuzluq, həyəcan, çox sidik və həzm şikayətləri kimi narahatlıqlara gətirib çıxarar. Daha yüksək dozalarda isə əzələ twitching, danışma və düşünmənin nizamsız axması, yorğunluq, duymama və fizikomotor ajitasyonu meydana gələ bilər. Kafein, həzm sistemi və ürək narahatlıqlarının ağırlaşmasına və inkişafına səbəb olur. Üst qarın ağrıları, peptik xora və qanamalar meydana gələ bilər. Bir az daha yüksək dozalarda ritm pozuqluğu ortaya çıxar. Təzyiq düşər və qan dövranı dayana bilər.
Boyama maddə (Karamel): Şəkərin 170 dərəcə isidilməsi ilə əldə edilir. Allergik Bünyeyi zərərli bir maddədir.
Karbondioksid: Sağlamlığa zərərli bir qaz olub yüksək nisbətdə alınması ani ölümlərə səbəb olur. 2001-ci ildə Delhi Universitetində “kim daha çox kola içər” deyə bir yarışma təşkil edildi. 8 lt kola içən bir gənc hər kəsin gözü qarşısında 10 dk içində öldü. Ölüm səbəbi isə karbondioksid zəhərlənməsi idi.
Karmin: rəngləndiricilər. Cochineaal adlı bir böcəkdən əldə edilir. Şampun və kosmetik sənayedə istifadə edilən bir böcəkdir.
Süni dadlandırıcılar: Aspartam E951, Asesulfan E950, Sakarin E954 bu maddələr Alzheimer riski meydana gətirməkdədir. Xüsusilə aspartam uşaqların zehni inkişafını önləyər.
% 5 nisbətində etil spirt: Spirt onsuz da zərərli bir maddə olmaqla birlikdə İslamiyyətə görə çoxu sərxoş edən şeylərin azı da haramdır. yəni; % 5 də olsa haramdır.
Kokain: Mədə divarında tahrişlərə səbəb olur. Kolanın zərərlərini anlamaq üçün bir qaba ət parçası qoyub üzərinə kola tökər və 2 gün gözləsəniz ətin tamamilə itdiyini görəcəksiniz. Ayrıca bir stəkan kolanın içinə öldükdən sonra belə ən çox dayanan orqanımız olan diş atdığınızda 3-4 gün sonra rezin kimi olduğunu görəcəksiniz. Çünki kolanın turşuluq dərəcəsi yüksəkdir.
Şəkər: Bir stəkan kolada 32 küp şəkər vardır.
Niyə zəhər dedik?
Kolanın səbəb olduğu xəstəliklərdən bəzilərini sayacaq olsaq:
1- Çox kökəlmə və yağlanma
2- Qaraciyər zədələnməsi
3- Diş çürüməsi
4- Böyrək daşları və böyrək xəstəliyi
5- Acid reflüks
6- Sümük əriməsi
7- Hipertansiyon
8- Ürək xəstəliyi
9- Həzm pozuqluğu
10- Alzheimer
11- Xərçəng
12- Şəkər xəstəliyi
13- Böyrəklərdə kalsium alışını sürətləndirər.
14- Diş çürüklərini artırmaqdadır.
15- Həddindən artıq içilməsi əzələ xəstəliklərinə səbəb olmaqdadır.
16- Ani olaraq qan şəkərini yüksəltdiyi üçün bədənin yağ depolamasına səbəb olmaqdadır.
Bədəndə Bir Saatı …
Ürək və daxili xəstəlikləri mütəxəssisi Canan Efendigil Karatay bir stəkan kolanın bədəndəki ilk bir saatını izah edir:
– İlk 10 dəqiqədə qanınıza 10 çay qaşığı şəkər girər. Bu normal gündəlik dozanın 100 qatı qədərdir. Ancaq kolanın içində olan fosfor turşusu sayəsində bulantınız olmaz.
– İlk 20 dəqiqədə qan şəkəriniz həddindən artıq şəkildə yüksələr. Bunun nəticəsində pankreasınızda həddindən artıq dərəcədə insulin ifraz olunar və qan şəkərinin çoxu qaraciyərdə yağ olaraq yığılmağa başlayır.
– İlk 40 dəqiqədə kafeinin hamısı dövrana girmiş olar. Qan təzyiqi yüksəlir. Qaraciyərdən daha çox şəkər yaranaraq qana keçər və qan şəkəri təkrar yüksələr.
– 45. dəqiqə içində dopamin istehsalı artar. Xoşbəxtlik hissi başlar. (Eroinin göstərdiyi təsiri göstərər.)
– 60. dəqiqə içində ani aclıq hissi yaradır. Təkrar kolaya və şirniyyata hücum.
– Bu sonsuz dövr davam etdiyi müddətcə qaraciyər və böyrək yağlanılması artar. Bədənin bütün hüceyrələrində leptin və insulin müqaviməti inkişaf edər.
Əlavə olaraq Coca-colanın bir də aşağıdakı zərərlərini izləyin və düşünün.
mənbə: