“Başa düşmürsünüzmü?”
“Düşünüb ibrət almazsınızmı?”
“Görmürsünüzmü?”
“Təfəkkür etmirsinizmi?”
Təfəkkürün nə qədər böyük bir iman açarı olduğunu bu ayeyi- kərimələr də ifadə edir. Qiyamətdə fəryad edənlərə bu iki xüsus xatırladılacaq:
Məgər orada sizə Öyüd-nəsihət qəbul edəcək kimsənin öyüd-nəsihət qəbul edə biləcəyi qədər ömür vermədikmi?! Hələ sizə (Allahın əzabı ilə) qorxudan peyğəmbər də gəlmişdi (əl-Fatir, 37)
Cəhənnəm əhli belə etiraf edəcək:
Əgər biz (peyğəmbərlərin öyüd-nəsihətinə) qulaq asıb ağlımızı başlmıza yığsaydıq, cəhənnəm əhli içində olmazdıq! (əl-Mulk, 10)
Qurani-Kərim dünya dərsxanasında tamaşa olunan təcəlliləri təmsil və təsvirlər halında, sirr və hikmətlərinə təmas edərək izah edir:
Biz bu Quranda insanlar üçün hər cür məsəl çəkib (mənasını) onlara izah etdik (əl-İsra, 89)
Beləliklə də, Quran oxuyan və dünya dəraxanasına təfəkkür nəzəri ilə baxan insanın qəlbində səviyyə və qabiliyyəti nisbətində təfəkkür meydana gəlir, bununla da “mşrifətullah” a pəncərələr açılmış olur.
Quranı təfəkkürlə oxuduğumuz zaman imanımızı gücləndirən, yəqinimizi artıran bir ilahi yardımla da qarşılaşarıq.
On dörd əsr əvvəl Quranın bəlağəti ilə ifadə edilmiş kövni (yaradılışla bağlı) həqiqətlər.