Peyğəmbərlərin yuxusu bizim yuxularımın kimi deyil. Onlar yuxuları sadiq röyalar adlanır. Yəni onların yuxularında gördükləri şeylər eynilə həqiqətdir və hökm ifadə edir. Bunun misalları Quran-ı Kərimdə mövcuddur. Hətta peyğəmbərlər yuxularında vəhy belə alırlar. Rəsulullah (səv)-ə, peyğəmbərlik gəlmədən altı ay əvvəl sadiq yuxular görməyə başlamışdı. Yuxusunda gördüyü hər şey sabah aydınlığı kimi eynilə çıxardı. Bu səbəblə Allah Rəsulunun “yuxumda gördüm” deyə izah etdikləri ilə ona mələk vasitəsiylə və ya digər yollarla bildirilənlər arasında, qətilik və həqiqət baxımından heç bir fərq yoxdur. Bu səbəbdən Allah Rəsulunun nəql edəcəyimiz yuxusu bir həqiqətin ifadəsidir. Əfəndimiz (səv), olacaq şeyləri əvvəldən xəbər vermək surətiylə ümmətini xəbərdar edir.
Səmürə bin Cündeb (ra) belə nəql edir: Nəbiyyi-Əkrəm (səv) səhər namazını kıldırınca üzünü bizə dönər və bəzən
“-Bu Gecə yuxu görən varmı?” Deyə soruşardı. Hər hansı bir kimsə yuxu görmüşsə yuxusunu danışar Əfəndimiz (səv) də yuxusunu yozardı. Yenə bir gün bizə: “-Rüya Görən var mı?” Buyurdu. Biz: “Xeyr, yox” dedik. Rəsuli-i Əkrəm (səv): “-Ancaq Mən bu gecə bir yuxu gördüm” buyurdu və izah etməyə başladı: “-İki Mələk yanıma gəldi. İki əlimdən tutub məni müqəddəs və düz bir sahəyə çıxardılar. Orada kimsə otururdu, digər bir adam da ayaq üstə dayanmışdı. Əlində dəmirdən çəngəl vardı. Ayaq üstə duran adam bu çəngəli oturan adamın ağzının sağ tərəfinə, ta başına qədər salır və ağzın bu hissəsini parçalayırdı. Sonra da sol tərəfi də eynilə bu şəkildə edirdi. O sol tərəfi parçalarkən ağzın sağ tərəfi sağalırdı. Bu dəfə də oraya dönür, yenə çəngəli soxub parçalayırdı. Mələklərə: «-Bu Adam kimdir və bu hal nədir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Birlikdə getdik. Nəhayət arxa üstə yatmış bir adamın yanına gəldik. Başucunda bir adam dayanırdı. Əlində böyük bir qaya parçası var idi. Bununla yatan adamın başını əzirdi. Hər vuruşunda daş diyirlənib gedirdi. O adam da arxasından daşı almağa qaçırdı. Dönənə qədər digərinin başı yaxşılaşır, köhnə halına gəlirdi. O biri yenə başına vurub əzirdi. Mələklərə: «-Bu Adam kimdir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Irəlilədik. Kürə kimi altı geniş, üstü dar bir dəliyə gəldik. Bu dəliyin altında atəş yanırdı. Atəş, alovlanıb yüksəldikcə içindəki insanlar da yüksəlir, hətta (dəlikdən) çıxmağa yaxınlaşırdılar. Atəşin alovu sakinləşəndə də dibə gedirdilər. Burada çılpaq kişilərlə çılpaq qadınlar vardı. (Digər rəvayətdə belə buyurulur: Orada nə dedikləri anlaşılmayan qışqırıqlar, fəryadlar bir-birinə qarışırdı. İçində çılpaq bir çox kişi və qadının olduğunu gördük. Altından alovlar gəldikcə qışqırıb fəryad qoparırdılar.) Mələklərə: «-Bunlar Kimdir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Getdik, qandan ibarət olan bir çayın yanına gəldik. Bir adam çayın içində ayaq üstə dayanır, kənarda da qarşısında bir yığın daş olan bir adam gözləyirdi. Çaydakı adam üzərək sahilə doğru gəlib çıxmaq istəyəndə sahildəki adam ağzına bir daş atır,həmin adamı köhnə yerinə göndərirdi. Çıxmaq üçün kənara hər gəlişində, sahildəki dərhal ağzına bir daş atır, onu köhnə yerinə çevirirdi. Mələklərə: «-Bu Nədir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Birlik getdik. Yaşıl bir bağçaya gəldik. Bu bağçada böyük bir ağac var idi. Dibində qoca bir adamla bir neçə uşaq var idi. Ağaca yaxın bir tərəfdə da bir nəfər önündəki atəşi yandırmaqla məşğul idi. Mələklər məni bu ağaca çıxardılar. Orada bir evə qoydular ki, bundan gözəl bir ev heç görməmişdim. Burada qoca, gənc bəzi kişilər, qadınlar və uşaqlar var idi. Sonra mələklər məni buradan çıxardılar. Ağaca çıxmağa davam etdik. Bu səfər məni əvvəlkindən daha gözəl və daha qiymətli bir evə qoydular. Burada da qocalar, gənclər vardı. (Digər rəvayətdə belə buyurulur: Gede gedə böyük bir ağaçlığa çatdıq mən onun kimi gözəl və geniş bir ağaclıq görmüş deyiləm. Məni aparanlar, «Gir oraya!» Dedilər. Birlikdə girdik və bir kərpici qızıl bir kərpici gümüşdən hörülmüş bir şəhərlə qarşılaşdıq. Şəhərin qapısını döyüb açılmasını istədik. Qapı açıldı, biz də girdik.) Mələklərə: «-Məni Bu gecə (yaxşı) gəzdirdiniz. İndi mənə gördüyüm şeylərin nə olduğunu izah edin! »Dedim. Mələklər: «-Anlataq» Dedilər və davam etdilər: «Ağzı parçalanan kimsə, bir yalançı idi, dünyada davamlı yalan söyləyərdi. Onun yaydığı yalanlar ətrafı bürümüşdü. Bəli, bu yalançı qiyamət gününə qədər bu şəkildə əzab görəcək. Başı əzilən adama gəlincə, Allah ona Quran öyrətmiş, o da (bu nemətin qədrini bilməyərək) bütün gecə yatmış (gecə ibadətinə qalxmadığı kimi səhər namazını da qaçırmış), gündüzləri də Quran ilə əməl etməmişdir. Buna da qiyamət gününə qədər bu şəkildə əzab ediləcəkdir. Dəlik içindəki çılpaqlar, zina edən kəslərdir. Çay içində gördüyün kimsə faiz yeyənləri təmsil edər. Ağacın dibindəki qoca, İbrahim (as)-dır. Ətrafındakılar də insanların kiçik yaşda ölən uşaqlarıdır. Od yandıran, cəhənnəm gözətçisi Malikdir. Girdiyin birinci ev, bütün möminlərin (müştərək) köşküdür. İkinci gördüyün o möhtəşəm məkan da şəhidlərin sarayıdır. Mən Cəbrayılam, bu da Mikail. Hələ sən başını yuxarı qaldır da bir bax! » Başımı qaldırıb baxdım, bir də nə görsəm yaxşıdır; yuxarıda ağ bulud misalı çox gözəl bir şey! Mələklər: «-Bəli bura sənin yerindir» dedilər. Mən: «-Bıraxın bu maqamıma gedim» dedim. Onlar: «Xeyr, daha ömrün bitmədi, Ömrün bitəndə gələrsən» dedilər. “(Buxari, Cənaiz, 93; təbir, 48) Qeyd: Allah Rəsulu (səv)-ə göstərilən cəza növləri, qiyamət gününə qədər davam edəcək olanlardır. Hesab sonrası nə kimi cəzalar veriləcəyi burada zikr edilməmişdir.
“-Bu Gecə yuxu görən varmı?” Deyə soruşardı. Hər hansı bir kimsə yuxu görmüşsə yuxusunu danışar Əfəndimiz (səv) də yuxusunu yozardı. Yenə bir gün bizə: “-Rüya Görən var mı?” Buyurdu. Biz: “Xeyr, yox” dedik. Rəsuli-i Əkrəm (səv): “-Ancaq Mən bu gecə bir yuxu gördüm” buyurdu və izah etməyə başladı: “-İki Mələk yanıma gəldi. İki əlimdən tutub məni müqəddəs və düz bir sahəyə çıxardılar. Orada kimsə otururdu, digər bir adam da ayaq üstə dayanmışdı. Əlində dəmirdən çəngəl vardı. Ayaq üstə duran adam bu çəngəli oturan adamın ağzının sağ tərəfinə, ta başına qədər salır və ağzın bu hissəsini parçalayırdı. Sonra da sol tərəfi də eynilə bu şəkildə edirdi. O sol tərəfi parçalarkən ağzın sağ tərəfi sağalırdı. Bu dəfə də oraya dönür, yenə çəngəli soxub parçalayırdı. Mələklərə: «-Bu Adam kimdir və bu hal nədir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Birlikdə getdik. Nəhayət arxa üstə yatmış bir adamın yanına gəldik. Başucunda bir adam dayanırdı. Əlində böyük bir qaya parçası var idi. Bununla yatan adamın başını əzirdi. Hər vuruşunda daş diyirlənib gedirdi. O adam da arxasından daşı almağa qaçırdı. Dönənə qədər digərinin başı yaxşılaşır, köhnə halına gəlirdi. O biri yenə başına vurub əzirdi. Mələklərə: «-Bu Adam kimdir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Irəlilədik. Kürə kimi altı geniş, üstü dar bir dəliyə gəldik. Bu dəliyin altında atəş yanırdı. Atəş, alovlanıb yüksəldikcə içindəki insanlar da yüksəlir, hətta (dəlikdən) çıxmağa yaxınlaşırdılar. Atəşin alovu sakinləşəndə də dibə gedirdilər. Burada çılpaq kişilərlə çılpaq qadınlar vardı. (Digər rəvayətdə belə buyurulur: Orada nə dedikləri anlaşılmayan qışqırıqlar, fəryadlar bir-birinə qarışırdı. İçində çılpaq bir çox kişi və qadının olduğunu gördük. Altından alovlar gəldikcə qışqırıb fəryad qoparırdılar.) Mələklərə: «-Bunlar Kimdir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Getdik, qandan ibarət olan bir çayın yanına gəldik. Bir adam çayın içində ayaq üstə dayanır, kənarda da qarşısında bir yığın daş olan bir adam gözləyirdi. Çaydakı adam üzərək sahilə doğru gəlib çıxmaq istəyəndə sahildəki adam ağzına bir daş atır,həmin adamı köhnə yerinə göndərirdi. Çıxmaq üçün kənara hər gəlişində, sahildəki dərhal ağzına bir daş atır, onu köhnə yerinə çevirirdi. Mələklərə: «-Bu Nədir?» Dedim. Mələklər: «-Heç nə soruşma, davam et!» Dedilər. Birlik getdik. Yaşıl bir bağçaya gəldik. Bu bağçada böyük bir ağac var idi. Dibində qoca bir adamla bir neçə uşaq var idi. Ağaca yaxın bir tərəfdə da bir nəfər önündəki atəşi yandırmaqla məşğul idi. Mələklər məni bu ağaca çıxardılar. Orada bir evə qoydular ki, bundan gözəl bir ev heç görməmişdim. Burada qoca, gənc bəzi kişilər, qadınlar və uşaqlar var idi. Sonra mələklər məni buradan çıxardılar. Ağaca çıxmağa davam etdik. Bu səfər məni əvvəlkindən daha gözəl və daha qiymətli bir evə qoydular. Burada da qocalar, gənclər vardı. (Digər rəvayətdə belə buyurulur: Gede gedə böyük bir ağaçlığa çatdıq mən onun kimi gözəl və geniş bir ağaclıq görmüş deyiləm. Məni aparanlar, «Gir oraya!» Dedilər. Birlikdə girdik və bir kərpici qızıl bir kərpici gümüşdən hörülmüş bir şəhərlə qarşılaşdıq. Şəhərin qapısını döyüb açılmasını istədik. Qapı açıldı, biz də girdik.) Mələklərə: «-Məni Bu gecə (yaxşı) gəzdirdiniz. İndi mənə gördüyüm şeylərin nə olduğunu izah edin! »Dedim. Mələklər: «-Anlataq» Dedilər və davam etdilər: «Ağzı parçalanan kimsə, bir yalançı idi, dünyada davamlı yalan söyləyərdi. Onun yaydığı yalanlar ətrafı bürümüşdü. Bəli, bu yalançı qiyamət gününə qədər bu şəkildə əzab görəcək. Başı əzilən adama gəlincə, Allah ona Quran öyrətmiş, o da (bu nemətin qədrini bilməyərək) bütün gecə yatmış (gecə ibadətinə qalxmadığı kimi səhər namazını da qaçırmış), gündüzləri də Quran ilə əməl etməmişdir. Buna da qiyamət gününə qədər bu şəkildə əzab ediləcəkdir. Dəlik içindəki çılpaqlar, zina edən kəslərdir. Çay içində gördüyün kimsə faiz yeyənləri təmsil edər. Ağacın dibindəki qoca, İbrahim (as)-dır. Ətrafındakılar də insanların kiçik yaşda ölən uşaqlarıdır. Od yandıran, cəhənnəm gözətçisi Malikdir. Girdiyin birinci ev, bütün möminlərin (müştərək) köşküdür. İkinci gördüyün o möhtəşəm məkan da şəhidlərin sarayıdır. Mən Cəbrayılam, bu da Mikail. Hələ sən başını yuxarı qaldır da bir bax! » Başımı qaldırıb baxdım, bir də nə görsəm yaxşıdır; yuxarıda ağ bulud misalı çox gözəl bir şey! Mələklər: «-Bəli bura sənin yerindir» dedilər. Mən: «-Bıraxın bu maqamıma gedim» dedim. Onlar: «Xeyr, daha ömrün bitmədi, Ömrün bitəndə gələrsən» dedilər. “(Buxari, Cənaiz, 93; təbir, 48) Qeyd: Allah Rəsulu (səv)-ə göstərilən cəza növləri, qiyamət gününə qədər davam edəcək olanlardır. Hesab sonrası nə kimi cəzalar veriləcəyi burada zikr edilməmişdir.
Mənbə: